Αντιμετώπιση της οξείας σκωληκοειδίτιδας

Η σκωληκοειδής απόφυση, γνωστή σαν υπόλειμμα ή κατάλοιπο οργάνου από τα αρχικά στάδια της εξέλιξης του ανθρώπινου είδους, έχει χαρακτηριστεί σαν όργανο χωρίς καμία ιδιαίτερη λειτουργία.
Όμως, τελευταίες μελέτες αναφέρουν ότι η σκωληκοειδής απόφυση συμβάλει στην άμυνα του οργανισμού, διότι παράγει ανοσοσφαιρίνες. Παρόλα αυτά, η αφαίρεση της δεν προκαλεί διαταραχή στην άμυνα του οργανισμού.

Η οξεία σκωληκοειδίτιδα, αποτελεί την συχνότερη αιτία της οξείας χειρουργικής κοιλίας. Η πάθηση εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες, αλλά με μεγαλύτερη συχνότητα στην δεύτερη και τρίτη δεκαετία της ζωής. Προσβάλλει με ίδια περίπου συχνότητα τα δύο φύλα, με μία μικρή υπεροχή των ανδρών σε αυτές τις ηλικίες. Η απόφραξη του αυλού του οργάνου είναι η κυρίαρχη αίτια που προκαλεί την οξεία φλεγμονή αυτού. Συνήθως ευθύνεται κάποιος κοπρόλιθος και σπανιότερα η υπερτροφία του ιδίου λεμφικού ιστού, υπολείμματα από φυτικές ίνες ή σπόροι φρούτων ή ακόμα εντερικά παράσιτα - ιδιαίτερα ασκαρίδες.

Διάγνωση
Ο κοιλιακός πόνος είναι το κυρίαρχο σύμπτωμα. Κλασσικά, ο πόνος είναι διάχυτος και εντοπίζεται στο κατώτερο επιγάστριο και περιομφαλικά, μπορεί να έχει και κολικοειδή χαρακτήρα. Με την πάροδο του χρόνου, από 1-12 ώρες, αλλά συνήθως σε 4-6 ώρες, ο πόνος εντοπίζεται στην δεξιά κάτω κοιλιακή χώρα (δεξιός λαγόνιος βόθρος).

Η ανορεξία σχεδόν πάντα συνοδεύει την σκωληκοειδίτιδα, σε σημείο που αν δεν υπάρχει, πρέπει να αμφιβάλλει κανείς για την διάγνωση. Ο εμετός παρουσιάζεται σε 75% των ασθενών. Άλλα συμπτώματα όπως καταβολή, ναυτία και δυσκοιλιότητα ή διάρροιες δεν είναι σταθερά ευρήματα.

Τα ζωτικά σημεία: Η θερμοκρασία παρουσιάζει συνήθως μικρή μεταβολή της τάξεως του 1°C βαθμού, οι σφύξεις είναι φυσιολογικές ή ελάχιστα αυξημένες. Μεγαλύτερες μεταβολές των τιμών, σημαίνουν ή επιπλοκή της νόσου ή ότι πρέπει να αναζητηθεί άλλη νόσος. Οι εργαστηριακές εξετάσεις που θα υποβληθεί ο ασθενής, πολλές φορές δεν βοηθούν στην διάγνωση. Έτσι η διάγνωση της οξείας σκωληκοειδίτιδας τίθεται από την κλινική εμπειρία του χειρουργού, από τα στοιχεία της κλινικής εξέτασης του ασθενούς.

Από την ακτινογραφία θώρακος, πρέπει να αποκλειστούν θωρακικές και υποδιαφραγματικές παθήσεις. Από την ακτινογραφία κοιλίας να αναζητηθούν σημεία που συνηγορούν για άλλες οξείες παθήσεις της κοιλιακής χώρας ή σημεία που συνηγορούν για οξεία σκωληκοειδίτιδα π.χ. ακτινοσκιερών κοπρολίθων. Στη γενική αίματος, σε 75% των ασθενών υπάρχει αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων (10.000-18.000), με συνοδό αύξηση των πολυμορφοπύρηνων. Από την γενική ούρων, συνήθως δεν παρατηρούνται παθολογικά ευρήματα. Η χρήση της Αξονικής Τομογραφίας στην διαφορική διάγνωση της οξείας σκωληκοειδίτιδας είναι η πιο αξιόπιστη παρακλινική εξέταση.

Η παραπάνω εικόνα συμπτωμάτων της οξείας σκωληκοειδίτιδας, είναι λιγότερο "τυπική" στα παιδιά, κυρίως κάτω των 2 ετών και στους ηλικιωμένους, πάνω από 60 ετών. Η θνητότητα στην οξεία σκωληκοειδίτιδα κυμαίνεται από 0.2 έως 15%, το δε ποσοστό εξαρτάται από την ηλικία του αρρώστου, την ύπαρξη επιπλοκής, καθώς και από την έγκαιρη διάγνωση και την γρήγορη χειρουργική αντιμετώπιση.

Θεραπεία

Η θεραπευτική αντιμετώπιση για την οξεία σκωληκοειδίτιδα και τις επιπλοκές της, είναι η χειρουργική επέμβαση. Το μόνο ερώτημα που απομένει, είναι ο χρόνος της χειρουργικής επέμβασης και το είδος της. Η απάντηση στο ερώτημα είναι - άμεσα (εφόσον είναι δυνατόν). Το είδος της χειρουργικής επέμβασης αφορά είτε με την κλασσική "ανοικτή" τομή ή με την λαπαροσκοπική τεχνική. Η χρήση της Λαπαροσκοπικής τεχνικής για αφαίρεση της σκωληκοειδούς απόφυσης, χρονολογείται από το 1983 με πρωτοπόρο τον Γερμανό Καθηγητή K. Semm.

Τα πλεονεκτήματα αυτής της τεχνικής:

● Αποτελεί μία μέθοδο επίλυσης των διαφοροδιαγνωστικών προβλημάτων σε ασθενείς με άλγος δεξιού λαγονίου βόθρου και ιδιαίτερα σε γυναίκες, διότι παρέχει την δυνατότητα πλήρους ελέγχου των ενδοκοιλιακών οργάνων (μήτρα, δεξιά & αριστερή ωοθήκη και σάλπιγγα) χωρίς επέκταση της εγχειρητικής τομής.

● Το οπτικό πεδίο που παρέχει το λαπαροσκόπιο (λαπαροσκόπιο 30 μοιρών) και ιδιαίτερα με την μεγέθυνση της εικόνας μέχρι και 16 φορές, δίνει στο χειρουργό την ακρίβεια που απαιτεί μία χειρουργική επέμβαση.

● Το εγχειρητικό τραύμα αποτελείται από δύο τομές του ενός εκατοστού και μία 0.5 εκατοστά, με αποτέλεσμα ο μετεγχειρητικός πόνος σχεδόν να εκμηδενίζεται και το αισθητικό αποτέλεσμα είναι άριστο.

● Η νοσηλεία περιορίζεται σε ένα ή δύο εικοσιτετράωρα και ο ασθενής επανέρχεται στην πλήρη δραστηριότητα του σε 5-6 ημέρες.

Τέλος, η πρόγνωση της οξείας σκωληκοειδίτιδας, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: Τη σωστή διάγνωση, τη σωστή αντιμετώπιση, το στάδιο της φλεγμονής κατά την εγχείρηση, οι εγχειρητικές και μετεγχειρητικές επιπλοκές, η ηλικία και η γενική κατάσταση του ασθενή και η εγχειρητική τεχνική.